Εισαγωγή:
H Κρανιοτομία (ή Κρανιοτομή) είναι η χειρουργική επέμβαση στην οποία ο Νευροχειρουργός αφαιρεί προσωρινά ένα κομμάτι του κρανίου που ονομάζεται οστικός κρημνός. Από το οστέινο άνοιγμα στο κρανίο αποκτά πρόσβαση στον υποκείμενο εγκέφαλο που παρουσιάζει κάποια βλάβη.
Τι είναι η Κρανιοτομία (ή Κρανιοτομή);
H Κρανιοτομία (ή Κρανιοτομή) είναι η χειρουργική επέμβαση κατά την οποία ο ειδικός Νευροχειρουργός πραγματοποιεί χειρουργική διάνοιξη του κρανίου, δηλαδή αφαιρεί προσωρινά ένα κομμάτι που ονομάζεται οστικός κρημνός. Από το οστέινο άνοιγμα στο κρανίο αποκτά πρόσβαση στον υποκείμενο εγκέφαλο που παρουσιάζει κάποια βλάβη. Στο τέλος της επέμβασης το τμήμα του οστού που είχε αφαιρεθεί επανατοποθετείται και ασφαλίζεται στην θέση του.
H Κρανιοτομία μπορεί να πραγματοποιηθεί για την αντιμετώπιση διάφορων παθήσεων του εγκεφάλου και αποτελεί την πλέον κλασσική νευροχειρουργική επέμβαση.
Για ποιο λόγο γίνεται η Κρανιοτομία (ή Κρανιοτομή);
Οι διάφοροι λόγοι για τους οποίους διενεργείται η Κρανιοτομία είναι:
- Αιματώματα εγκεφάλου (Οξύ Υποσκληρίδιο Αιμάτωμα, Επισκληρίδιο Αιμάτωμα, Ενδοεγκεφαλικό Αιμάτωμα κτλ.).
- Όγκοι και Κύστεις Εγκεφάλου.
- Κρανιοεγκεφαλικές Κακώσεις (π.χ. οι επεμβάσεις για την αφαίρεση ξένων σωμάτων όπως σφαίρα).
- Ανευρύσματα και Αγγειακές Δυσπλασίες Εγκεφάλου (πχ AVM).
- Αποστήματα Εγκεφάλου.
- Οίδημα Εγκεφάλου.
- Χειρουργική Επιληψίας.
- Νευραλγία τριδύμου.
- Πολλές άλλες παθήσεις του εγκεφάλου.
Ποια είναι τα είδη της Κρανιοτομίας;
Υπάρχουν πολλά είδη Κρανιοτομίας.
Η κρανιοτομία ονομάζεται με βάση την ανατομική περιοχή του κρανίου που γίνεται η χειρουργική επέμβαση. Δηλαδή λέγεται Μετωπιαία Κρανιοτομία, Κροταφική, Βρεγματική, Ινιακή Κρανιοτομία ή και συνδυασμός αυτών των περιοχών. Ακόμα, υπάρχουν η Πτεριονική Κρανιοτομία (Pteronial Craniotomy ή Μετωποκροταφική) που είναι η πιο συχνή, αλλά και η Αμφιμετωπιαία (Bifrontal), η Οπισθοσιγμοειδική, η Υπινιακή, η Κογχοζυγωματική Κρανιοτομία κτλ.
Υπάρχουν διάφορες χειρουργικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται και τότε η Κρανιοτομία προσδιορίζεται από την τεχνική που χρησιμοποιείται. Υπάρχουν δηλαδή η κλασική Κρανιοτομία (Craniotomy) αλλά και οι πιο εξειδικευμένες, όπως είναι η Στερεοτακτική Κρανιοτομία (Stereotactic Craniotomy), η Ενδοσκοπική Κρανιοτομία (Endoscopic Craniotomy), η Κρανιοτομία σε Εγρήγορση (Awake Craniotomy), κτλ.
Οι Κρανιοτομίες ποικίλλουν σε μέγεθος. Μπορεί να είναι μικρή ή μεγάλη ανάλογα με το πρόβλημα. Τέτοιες είναι η Κρανιοτομία Κλειδαρότρυπας (Keyhole Craniotomy), η Μίνι Κρανιοτομία, η Εκτεταμένη Κρανιοτομία κτλ.
Πως γίνεται η Κρανιοτομία (ή Κρανιοτομή);
Η επέμβαση (η Κρανιοτομία) γίνεται στο χειρουργείο με γενική αναισθησία.
Η τοποθέτηση του ασθενούς.
Μετά την διασωλήνωση ακολουθεί η τοποθέτηση του ασθενούς στην χειρουργική θέση (ύπτια, πρηνή, πλάγια κτλ.). Το κεφάλι στηρίζεται με ειδικό σύστημα στήριξης με ακίδες, που το κρατάει εντελώς ακίνητο κατά τη διάρκεια της επέμβασης.
Πολύ συχνά, στις Νευροχειρουργικές επεμβάσεις χρησιμοποιείται σύστημα καθοδήγησης που ονομάζεται Νευροπλοηγός. δημιουργείται εικόνα με τρισδιάστατο μοντέλο σε υπολογιστή, από την εξέταση της μαγνητικής τομογραφίας. Στο χειρουργείο γίνεται καταγραφή και με υπέρυθρες κάμερες συσχετίζεται το τρισδιάστατο μοντέλο με τον ασθενή. Βοηθάει στον σχεδιασμό της Κρανιοτομίας και στον εντοπισμό της χειρουργικής βλάβης.
Η προετοιμασία του χειρουργικού πεδίου.
Ένα μικρό μέρος από τα μαλλιά στο πεδίο της Κρανιοτομής, θα χρειαστεί να τα ξυρίσει ο χειρουργός από την αρχή της επέμβασης. Στην συνέχεια, γίνεται προετοιμασία του χειρουργικού πεδίου με αντισηπτικά και αποστειρωμένα πεδία. Αυτό είναι απαραίτητο για την εξάλειψη των μικροβίων στην επιφάνεια του δέρματος και να μειωθεί έτσι ο κίνδυνος της λοίμωξης.
Η δερματική τομή.
Διενεργείται η δερματική τομή που έχει σχεδιαστεί και συνήθως είναι πίσω από τη γραμμή των μαλλιών. Το δέρμα και οι μύες αποκολλούνται από το κρανίο και αναδιπλώνονται, επιτρέποντας την πρόσβαση στο κρανιακό θόλο.
Η Κρανιοτομία.
Διενεργούνται Κρανιοανατρήσεις (μικρές οπές στο κρανίο) με το Κρανιοτρύπανο. Είναι ένα ειδικό τρυπάνι σχεδιασμένο να σταματάει αυτόματα μόλις ολοκληρωθεί η οπή στο κρανίο, αποτρέποντας έτσι τον τραυματισμό του εγκεφάλου. Αυτές οι οπές επιτρέπουν την είσοδο του Κρανιοτόμου, ένα πριόνι ειδικά σχεδιασμένο για το κρανίο. Με αυτό, ο Νευροχειρουργός διενεργεί την Κρανιοτομία (ενώνει τις Κρανιοανατρήσεις), δημιουργώντας ένα “παράθυρο” τον λεγόμενο “Οστικό Κρημνό”. Ο Οστικός Κρημνός αφαιρείται σε ασφαλές σημείο και θα επανατοποθετηθεί στην θέση του στο τέλος της επέμβασης.
Στο “παράθυρο” της Κρανιοτομίας αναγνωρίζεται η Σκληρά Μήνιγγα, η οποία είναι η εξωτερική μήνιγγα του εγκεφάλου και έχει σκληρή υφή. Εκτελείται η διάνοιξη της μήνιγγας και αποκαλύπτεται ο εγκέφαλος με την περιοχή της βλάβης (όγκος, ανεύρυσμα, αιμάτωμα, κτλ.).
Ο πολύ ευαίσθητος εγκέφαλος δεν μπορεί εύκολα να μετακινηθεί. Προκειμένου ο Νευροχειρουργός να έχει πρόσβαση στην βλάβη, χρησιμοποιεί χειρουργικό μικροσκόπιο και πολύ μικρά χειρουργικά εργαλεία. Αυτά είναι ειδικά σχεδιασμένα για τον εγκέφαλο.
Η σύγκλειση του χειρουργικού τραύματος.
Όταν ολοκληρωθεί η μικροχειρουργική επέμβαση, γίνεται επιμελής έκπλυση και αιμόσταση και ακολουθεί η σύγκλειση του χειρουργικού τραύματος με την διενέργεια της μηνιγγοπλαστικής και κρανιοπλαστικής.
Μηνιγγοπλαστική.
Μηνιγγοπλαστική είναι η στεγανής συρραφή της Σκληράς Μήνιγγας, όπου μερικές φορές χρησιμοποιούνται και τεχνητές μήνιγγες
Κρανιοπλαστική.
Κρανιοπλαστική είναι το επόμενο στάδιο της χειρουργικής επέμβασης όπου ο οστικός κρημνός επανατοποθετείται στην θέση του και στερεώνεται στο κρανίο με ειδικά υλικά. Αυτά είναι από τιτάνιο ή βιοαπορροφήσιμο πλαστικό υλικό (πλάκες-βίδες, craniofix κτλ.)
Εάν δεν τοποθετηθεί ο οστικός κρημνός, η επέμβαση ονομάζεται Κρανιεκτομία ή Κρανιεκτομή. Τότε ο ασθενής παραμένει με οστικό έλλειμμα (υπάρχει μόνο δέρμα πάνω από τον εγκέφαλο).
Η αποκατάσταση του ελλείμματος στην Κρανιεκτομία (ή Κρανιεκτομή) μπορεί να γίνει αργότερα με δεύτερο χειρουργείο Κρανιοπλαστικής.
Τι είναι η κρανιεκτομία ή κρανιεκτομή;
Η κρανιεκτομή (ή κρανιεκτομία), είναι η χειρουργική επέμβαση στην οποία ο οστικός κρημνός, για διάφορους λόγους, δεν επανατοποθετείται στην θέση του, όπως συμβαίνει στην κρανιοτομία.
Ονομάζεται αποσυμπιεστική κρανιεκτομή όταν διενεργείται σε επείγουσα βάση, σε ασθενείς με οίδημα εγκεφάλου. Από το κρανίο αφαιρείται μόνιμα ο οστικός κρημνός και δημιουργείται ένα οστικό έλλειμμα κρανίου, το οποίο και δίνει χώρο στον εγκέφαλο, για να διατηρηθεί χαμηλή η ενδοκράνια πίεση.
Οι κυριότερες αιτίες που προκαλούν το οίδημα εγκεφάλου είναι η βαριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και οι επιπλοκές της κρανιοτομίας. Το εγκεφαλικό οίδημα μπορεί να εμφανιστεί κατά την διάρκεια κρανιοτομίας για την αφαίρεση αιματώματος εγκεφάλου, κάποιου όγκου κτλ. Επίσης, μπορεί να παρουσιαστεί οίδημα εγκεφάλου μετά από χειρουργείο κρανιοτομίας, όπως συμβαίνει σε μετεγχειρητικές επιπλοκές από ανεύρυσμα εγκεφάλου.
Στην αποσυμπιεστική κρανιεκτομή διενεργείται η δερματική τομή, όπως ακριβώς στην κρανιοτομία. Ο οστικός κρημνός όμως δεν επανατοποθετείται στο κρανίο και ασθενής παραμένει με οστικό έλλειμμα κρανίου (υπάρχει μόνο δέρμα πάνω από τον εγκέφαλο). Η επέμβαση της Κρανιεκτομής ή Κρανιεκτομίας ολοκληρώνεται με την συρραφή του χειρουργικού τραύματος (των μυών και του δέρματος).
Η αποκατάσταση της κρανιεκτομής γίνεται σε δεύτερο χρόνο με κρανιοπλαστική επέμβαση, μερικές εβδομάδες μετά και αφού σταθεροποιηθεί ο ασθενής.
Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές στην Κρανιοτομία (ή Κρανιοτομή);
Οι πιθανές επιπλοκές στην Κρανιοτομία (ή Κρανιοτομή) μπορεί να προκύψουν είτε διεγχειρητικά, είτε μετεγχειρητικά και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες. Αυτές περιλαμβάνουν ενδεικτικά:
- Την λοίμωξη.
- Τον τραυματισμό νευρικών δομών με νευρολογικά ελλείμματα (διαταραχές της μνήμης, της ομιλίας, παράλυση, διαταραχές συντονισμού και αστάθεια, κτλ.)
- Την επιληψία.
- Το εγκεφαλικό οίδημα.
- Η εκροή ή η συλλογή εγκεφαλονωτιαίου υγρού στο χειρουργικό τραύμα.
- Τις καρδιολογικές/αναπνευστικές επιπλοκές ή το εγκεφαλικό επεισόδιο.
- Τα θρομβοεμβολικά επεισόδια και επιπλοκές από την Γενική Αναισθησία.
Γενικά ο ασθενής κατά την ανάρρωση πρέπει να είναι προσεχτικός στις διάφορες καθημερινές δραστηριότητές του.
Για να περιοριστούν οι επιπλοκές στην Κρανιοτομή, ακολουθούνται συγκεκριμένα πρωτόκολλα. Τέτοια είναι ο προεγχειρητικός έλεγχος του ασθενούς, η χορήγηση αντιβιοτικών, η διεγχειρητική νευροπαρακολούθηση, η χρήση εξειδικευμένων εργαλείων κτλ. Φυσικά, η επέμβαση γίνεται μόνο από έμπειρους Νευροχειρουργούς.
Ο κίνδυνος για επιπλοκές στην Κρανιοτομή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Για παράδειγμα οι επιπλοκές μετά από χειρουργείο εγκεφάλου στην επέμβαση για όγκο εγκεφάλου, σε ένα γενικό ποσοστό είναι περίπου 5-10%.
Αυτός ο ιστότοπος παρέχει γενικές πληροφορίες και καμία πληροφορία δεν προορίζεται ή υπονοείται ότι μπορεί να αντικαταστήσει τις ιατρικές συμβουλές του ιατρού ή να χρησιμοποιηθεί για νομικούς σκοπούς. Σε κάθε περίπτωση συμβουλευτείτε τον Νευροχειρουργό για οποία πάθηση ή θεραπευτική επιλογή μπορεί ο ίδιος να σας προτείνει.
Δείτε την Πολιτική Ορθής Χρήσης Ιστότοπου.
