Εισαγωγή:
H Κύστη Εγκεφάλου (Εγκεφαλική Κύστη) είναι ένα αρκετά συχνό εύρημα σε έλεγχο με Μαγνητική ή Αξονική Τομογραφία Εγκεφάλου που έγινε για κάποιο λόγο. Η ευρεία εφαρμογή των απεικονιστικών μεθόδων διάγνωσης έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση του ευρήματος της Εγκεφαλικής Κύστης.
Οι ασθενείς παρουσιάζουν αρκετά συχνά ασαφή ή άσχετα με το εύρημα συμπτώματα. Ακόμα και σαν τυχαίο εύρημα, θέτει συχνά διαγνωστικά προβλήματα.
Ο Νευροχειρουργός είναι ο ειδικός που θα συσχετίσει το εύρημα με την κλινική και νευρολογική εικόνα του ασθενούς. Ο ίδιος θα προτείνει στον ασθενή την σωστή διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση.
Τι είναι η Κύστη Εγκεφάλου;
Μία Εγκεφαλική Κύστη είναι μία κοιλότητα που περιβάλλεται από σάκο (μεμβράνη, κάψα). Μπορεί να περιέχει εγκεφαλονωτιαίο υγρό, πύον, αέρα, κύτταρα, αίμα ή άλλο υλικό.
Βρίσκεται μέσα στον εγκέφαλο και μπορεί να είναι καλοήθης (το πιο συνηθισμένο) ή κακοήθης (νεοπλασματική). Οι περισσότερες Εγκεφαλικές Κύστεις είναι καλοήθεις όμως μερικές φορές, εάν πιέζουν τις γειτονικές ανατομικές δομές του εγκεφάλου ή τα νεύρα προκαλούν συμπτώματα όπως κεφαλαλγία, ναυτία, έμετο, ζάλη, επιληπτικές κρίσεις, προβλήματα ακοής ή όρασης κτλ.
Τι συμπτώματα προκαλεί η Κύστη του Εγκεφάλου;
Γενικά, μια Κύστη του Εγκεφάλου παρουσιάζει κλινικά συμπτώματα που εξαρτώνται από τη θέση της και το μέγεθός της. Μια μικρή κύστη μπορεί να μην προκαλέσει συμπτώματα μέχρι να μεγαλώσει. Μερικές φορές όμως συμπεριφέρεται σαν χωροκατακτητική βλάβη και παρουσιάζει συμπτώματα λόγω της πίεσης σε παρακείμενες δομές του εγκεφάλου. Άλλοτε προκαλεί διαταραχή ή απόφραξη της κυκλοφορίας του Εγκεφαλονωτιαίου Υγρού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τον Υδροκέφαλο και την αυξημένη πίεση στον εγκέφαλο (ενδοκράνιος πίεση). Άλλοτε, μια κύστη μπορεί να περικλείει κρανιακά νεύρα και αρτηρίες του εγκεφάλου.
Σε γενικές γραμμές τα συμπτώματα διαφέρουν σε κάθε περίπτωση. Το συχνότερο σύμπτωμα είναι ο πονοκέφαλος. Ακολουθούν ναυτία και έμετος, ίλιγγος ή ζάλη, σύγχυση, λήθαργος, διαταραχές συμπεριφοράς και επιληπτικές κρίσεις. Επίσης αισθητικές ή κινητικές διαταραχές, αστάθεια, πυρετός, οπτικές διαταραχές, διπλωπία κτλ. Σπάνια μπορεί να επέλθει ρήξη της κύστης και να παρουσιαστεί μηνιγγίτιδα.
Ποιες είναι οι Κύστες Εγκεφάλου;
Η Αραχνοειδής Κύστη Εγκεφάλου.
Η Aραχνοειδής Kύστη του Εγκεφάλου: είναι ο συχνότερος τύπος από τις κύστεις του εγκεφάλου και συνιστά καλοήθη βλάβη. Προκύπτει από αναδιπλώσεις της αραχνοειδούς μήνιγγας (μια από τις τρεις μήνιγγες που καλύπτουν τον εγκέφαλο). Με αυτόν τον τρόπο σχηματίζεται μια κύστη που περιέχει εγκεφαλονωτιαίο υγρό.
Οι ασθενείς συνήθως δεν παρουσιάζουν συμπτώματα ακόμη και σε μερικές περιπτώσεις όπου η κύστη είναι μεγάλη. Σπάνια, όταν είναι μεγάλη και πιέζει τον εγκέφαλο, η Αραχνοειδή Κύστη προκαλεί συμπτώματα όπως: κεφαλαλγία, επιληπτικές κρίσεις, υδροκέφαλος, τάση για έμετο, οίδημα οπτικών θηλών, αναπτυξιακή καθυστέρηση, διαταραχές συμπεριφοράς, λήθαργος, εστιακά νευρολογικά ελλείμματα, ενδοκρινολογικές-οφθαλμολογικές διαταραχές.
Η κύστη του Κωναρίου ή της Επίφυσης.
Η Κύστη του Kωναρίου ή της Eπίφυσης είναι μια καλοήθης Κύστη Εγκεφάλου η οποία περιέχει υγρό και βρίσκεται εντός του Αδένα της Επίφυσης (ή αλλιώς Κωνάριο). Είναι από τις συχνότερες Κύστεις στον Εγκέφαλο. Μπορεί να σε ανευρεθεί σε οποιαδήποτε ηλικία αλλά πιο συχνά ανευρίσκεται σε νεαρούς ενήλικες.
Συνήθως δεν παρουσιάζουν συμπτώματα και η κύστη ανευρίσκεται τυχαία σε παρακλινικό έλεγχο του ασθενούς. Στην συντριπτική πλειοψηφία, η κύστη είναι μικρή (≤1 εκ.) και ασυμπτωματική. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, μια μεγάλη Κύστη της Επίφυσης (Κωναρίου) προκαλεί συμπτώματα όπως το σύνδρομο Parinaud ή τον Αποφρακτικό Υδροκέφαλο ή την Επιφυσιακή Αποπληξία με κλινικά συμπτώματα όπως κεφαλαλγία, διαταραχές της μνήμης, της εγρήγορσης, του ύπνου.
Η Κολλοειδής Κύστη Εγκεφάλου.
Σύμφωνα με την ταξινόμηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), η Κολλοειδής Κύστη ταξινομείται στους όγκους του εγκεφάλου. Είναι ένας αργά εξελισσόμενος, καλοήθης όγκος εγκεφάλου, μια κύστη με λεπτό τοίχωμα (μεμβράνη επιθηλιακού ιστού). Περιέχει γέλη (κυμαίνεται από λεπτόρευστο έως και παχύρευστο υγρό).
Βρίσκεται στο κέντρο του εγκεφάλου και σχεδόν πάντα, πίσω από το τρήμα του Monro. Δηλαδή βρίσκεται στο πρόσθιο μέρος της Τρίτης Κοιλίας του Εγκεφάλου και προέρχεται από την οροφή της κοιλίας αυτής. Μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχή έως και απόφραξη της ροής του Εγκεφαλονωτιαίου Υγρού (ΕΝΥ) προκαλώντας Υδροκέφαλο.
Η Κολλοειδής Κύστη του Εγκεφάλου παρουσιάζει συμπτώματα όπως είναι ο πονοκέφαλος. Επίσης παρουσιάζει διαταραχές της όρασης και της μνήμης, ναυτία, έμετο κτλ. Ο πονοκέφαλος στην Κολλοειδή Κύστη είναι χαρακτηριστικός και έχει σχέση με συγκεκριμένη θέση του ασθενούς.
Η αντιμετώπιση για την Κολλοειδή Κύστη του Εγκεφάλου είναι χειρουργική. Προτείνονται η αφαίρεση της κύστης ή η τοποθέτηση Βαλβίδας Υδροκεφάλου.
Η Δερμοειδής Κύστη Εγκεφάλου.
Η Δερμοειδής Κύστη σχετίζεται με την διάπλαση του οργανισμού κατά την εμβρυϊκή ζωή (στα πρώτα στάδια ανάπτυξης του εμβρύου στη μήτρα). Τότε σχηματίζεται ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός και μερικά δερματικά κύτταρα παγιδεύονται σε διάφορες θέσεις.
Μπορεί να περιέχει δομές του δέρματος, όπως κύτταρα ιδρωτοποιού αδένα. Επίσης περιέχει αδένες που παράγουν δερματικά έλαια, κύτταρα τριχοφόρων θυλακίων και πιο σπάνια μαλλιά και άλλα. Συνήθως ανευρίσκεται στην μέση γραμμή και στον οπίσθιο κρανιακό βόθρο. Είναι σπάνιος, καλοήθης, βραδέως αναπτυσσόμενος όγκος. Ανευρίσκεται στην πρώτη και τη δεύτερη δεκαετία της ζωής, πιο συχνά σε παιδιά.
Η Δερμοειδής Κύστη παρουσιάζει συμπτώματα που εξαρτώνται από τη θέση της, καθώς συμπεριφέρεται σαν χωροκατακτητική βλάβη. Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα να είναι ο πονοκέφαλος. Επίσης αναφέρονται επιληπτικές κρίσεις, αισθητικές ή κινητικές διαταραχές, αστάθεια, πυρετός, αυχεναλγία και αυχενική δυσκαμψία.
Η οριστική θεραπεία είναι η χειρουργική αφαίρεση της Δερμοειδούς Κύστης. Η ριζική αφαίρεση είναι πολλές φορές αδύνατη και γιαυτό παρουσιάζουν συχνά υποτροπή μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η Επιδερμοειδής Κύστη Εγκεφάλου.
Η Επιδερμοειδής Κύστη Εγκεφάλου ονομάζεται επίσης και Επιδερμοειδής Όγκος. Είναι σπάνια, ενδοκρανιακή, συγγενής καλοήθης κύστη. Όπως η Δερμοειδής Κύστη, σχηματίζεται κατά την διάπλαση του οργανισμού την περίοδο της εμβρυϊκής ζωής. Προκύπτει από εξωδερμικά στοιχεία, από στρωματοποιημένο πλακώδες επιθήλιο. Σε αντίθεση με την Δερμοειδή Κύστη δεν περιέχει ιδρωτοποιούς αδένες ή κύτταρα τριχοθυλακίων. Αναπτύσσεται πολύ αργά. Συνήθως εντοπίζεται γύρω από το εγκεφαλικό στέλεχος, στην υπόφυση, στον οπίσθιο κρανιακό βόθρο και στην περιφέρεια της παρεγκεφαλίδας.
Κλινικά, η Επιδερμοειδής Κύστη παρουσιάζει συμπτώματα που εξαρτώνται από τη θέση της, καθώς συμπεριφέρεται σαν χωροκατακτητική βλάβη με αποτέλεσμα να παρουσιάζει συμπτώματα λόγω της πίεσης σε παρακείμενες δομές του εγκεφάλου. Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα να είναι ο πονοκέφαλος. Ακολουθούν επιληπτικές κρίσεις, αισθητικές ή κινητικές διαταραχές, αστάθεια, πυρετός και οπτικές διαταραχές. Σπάνια μπορεί να παρουσιαστεί μηνιγγίτιδα από την ρήξη της κύστης.
Η αντιμετώπιση για την συμπτωματική Επιδερμοειδή Κύστη είναι η χειρουργική επέμβαση. Σε μερικούς ασθενείς η κάψα της κύστης είναι κολλημένη σε σημαντικές δομές του εγκεφάλου, στα κρανιακά νεύρα και στα αγγεία και η πλήρης αφαίρεση της κύστης μπορεί να είναι αδύνατη. Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται παρακολούθηση για πιθανή υποτροπή. Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία γενικά δεν χρησιμοποιούνται.
Το Απόστημα του Εγκεφάλου.
Το Απόστημα του Εγκεφάλου μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του εγκεφάλου. Μπορεί να παρουσιαστεί είτε ως μονήρης κύστη Εγκεφάλου, είτε σαν πολλαπλές κύστες Εγκεφάλου.
Συνήθως προκαλείται από μια βακτηριακή λοίμωξη σε μια παρακείμενη ανατομική περιοχή στο κρανίο. Τέτοια είναι για παράδειγμα μια ωτίτιδα, μαστοειδίτιδα, παραρινοκολπίτιδα, οδοντικά αποστήματα. Άλλοτε προέρχεται από αιματογενή διασπορά. Μπορεί επίσης να προέλθει από ένα κάταγμα του κρανίου σε τραύμα της κεφαλής ή μετά από χειρουργική επέμβαση. Μερικές φορές προκαλείται από παράσιτα, μύκητες και ιούς. Συχνά εμφανίζεται σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.
Κλινικά ο ασθενής με Απόστημα του Εγκεφάλου παρουσιάζει συμπτώματα που είναι κυρίως πονοκέφαλος, έμετος, σύγχυση, πυρετός, αδυναμία, υπνηλία, ημιπάρεση, επιληπτικές κρίσεις ή και κώμα. Για την διάγνωση του εγκεφαλικού αποστήματος διενεργούνται η Αξονική Τομογραφία του εγκεφάλου και κυρίως η Μαγνητική Τομογραφία του εγκεφάλου.
Το Απόστημα του Εγκεφάλου χειρουργικά αντιμετωπίζεται με αφαίρεση ή παροχέτευση της κύστης με διάφορες χειρουργικές μεθόδους.
Η Νεοπλασματική Κύστη εγκεφάλου.
Υπάρχουν περιπτώσεις που ένας όγκος μπορεί να απεικονιστεί ως κύστη και δεν είναι σπάνιο, ιδιαίτερα σε παιδιά. Το νεόπλασμα αυτό μπορεί να ναι καλοήθης ή κακοήθης και μπορεί να ναι πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής (μετάσταση). Μερικές φορές είναι δύσκολη η διάκριση των κυστικών όγκων και των κύστεων άλλης αιτιολογίας. Τότε η βιοψία δίνει την απάντηση.
Αυτός ο ιστότοπος παρέχει γενικές πληροφορίες και καμία πληροφορία δεν προορίζεται ή υπονοείται ότι μπορεί να αντικαταστήσει τις ιατρικές συμβουλές του ιατρού ή να χρησιμοποιηθεί για νομικούς σκοπούς. Σε κάθε περίπτωση συμβουλευτείτε τον Νευροχειρουργό για οποία πάθηση ή θεραπευτική επιλογή μπορεί ο ίδιος να σας προτείνει.
Δείτε την Πολιτική Ορθής Χρήσης Ιστότοπου.
